Gökova-Akyaka nın kısa tarihi

Akyaka ve Gökova bölgesinde bilinen tarih M.Ö. 2600 yıllarına kadar dayanır. Akyaka'mızın şu anki bulunduğu yörede Karia Uygarlığı'na ait İdima adında bir kent kurulmuştur. Bu kent Akyaka'yı, Akyaka'nın doşusunda yer alan Kozlukuyu Köyünü, İnisdibi Mahallesi olarak bilinen bu iki köy arasını ve Eski İskele bölgesini kapsamaktaydı.

Yöremiz M.Ö. 484 ile 405 yılları arasında Atina Öncülüşünde kurulan Delos Deniz Birliği'nin yönetimine geçmistir. M.Ö. 405 yılında Delos Deniz Birliği'nin son bulmasıyla birlikte Bugünkü adı Sedir Adası olan "Cedrea" Sparta'lı Komutan Dysandros tarafından tamamen tahrip edilmiştir. Kozlukuyu ve İnişdibi mahallesi civarlarında bu dönemden kalma kaya mezarları bulunmaktadır. Ayrıca bu kaya mezarlarının 250-300m yukarısında kentin Akropolisi yer almaktadır.

İdima'nın komşuları şu şekilde idi :

  • Doğusunda Callipolis (Kızılkaya),
  • Batısında Ceramos (Gereme-Ören),
  • kuzeyinde ise Thera (Yerkesik) ve Mobolla (Muğla) 'dır

Büyük İskenderin Gelişi

Büyük İskender'in gelişi ile Anadolu da Hellenistik dönem başlamıştır. M.Ö. 3 yy. da İdima, Rodos Karşısı anlamına gelen Rhodeian ismini almıştır. M.Ö. 200 yıllarında Rodoslu Nicagoras tarafından Rodos'a bağlanmıştır.

Bu bilgiler Karpatos adasında bulunan bir yazıttan gelmektedir. 1.yy sonlarında İdima Roma kenti olur. Bölgeden M.Ö.48 yıllarında J. Sezar geçerek Rodos Adası'na gitmiştir. Yine M.Ö. 41 yıllarıinda Mısır Kraliçesi Cleopatra buradaki sahillerden geçerek Efes Kentine ulaşmıştır. İnişdibi mahallesinde 1922 yılında yapılan kazılarda Roma Dönemi mozaikleri bulunmuştur. 3.yy ortalarında Roma İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla birlikte bölgede düzensizlik görülmüş, ardarda gelen salgın hastalıklar ve yıkıcı depremlerle birlikteİdima karanlığa gömülmüştür.

Bölge 13.yy sonlarında Türk yönetimine girer ve Karia Menteşe Bölgesi adını alır. Türklerin yöreye gelmesiyle birlikte müslümanlık ve Türkçe dili yerleşir. Gökova ilk önceleri başkenti Milas olan Menteşe Beyliği'ne daha sonrada 1420 yılında Osmanlı Hükümdarliığı'na girer. Osmanlı Dönemi zamanında Kanuni Sultan Süleyman Rodos'un fethi için kara ordusu ile 1522-1523 tarihleri arasında bölgeden geçmiştir.